Sonke Panepistimiou

24,95

“Journalistiek in combinatie met een bijna wetenschappelijke analyse. Dit boek is een echte aanrader!”

Review op bol.com

Het verdriet van Griekenland

Tien jaar crisis in Griekenland heeft diepe sporen nagelaten in het land. De crisis heeft alle aspecten van de samenleving en het leven van vrijwel iedere Griek drastisch veranderd. Wat heeft een decennium crisis (2009-2019) met Griekenland gedaan?

Een jaar na de val van Lehmann Brothers verdiepte Europa’s financiële crisis toen Griekenland in 2009 dreigde failliet te gaan. De Europese Unie, de Europese Centrale Bank en het IMF waren genoodzaakt tot een grootschalig hulpprogramma om Griekenland – én de Euro – van de ondergang te redden. In ruil moest de Griekse regering fors bezuinigen en drastische hervormingen doorvoeren. Griekenland is sinds eind 2018 van het financiële infuus af en de weg naar herstel zou zijn ingezet, zo gaat het verhaal. Maar gaat het ook echt beter?

In Het verdriet van Griekenland neemt Frederiek Lommen je mee door dit fascinerende land, op zoek naar een antwoord. Ze kijkt terug op de financiële, politieke, sociale en humanitaire crisis en vertel over een land vol tegenstellingen, een land verscheurd door dilemma’s, dat moet laveren tussen de orde van het Westen en de chaos van het Oosten.

Tien jaar lang reisde zij naar alle windstreken van Griekenland en sprak ze met politici, ondernemers, diplomaten, Roma-zigeuners, journalisten, daklozen, mensenrechtenactivisten, studenten, hoteliers, universiteitsprofessoren en vooral met de ‘gewone’ Griek.
Dit boek toont de Griekse samenleving in al haar facetten: de rol van de kerk, de macht van de politieke clans, de toestroom van immigranten, het groeiend rechtsextremisme, de verhouding met Turkije, de milieuproblematiek, de rol van de toeristische sector en het Grieks terrorisme.

Over Frederiek Lommen

Frederiek Lommen is medeoprichter van Passionate Nomads. Zij is journalist, reisschrijver en Griekenland-kenner. Zij schrijft al meer dan twintig jaar voor diverse tijdschriften en kranten over uiteenlopende onderwerpen: reizen, bergwandelen, wijn, cultuur en politiek. Haar speciale expertise betreft Griekenland. In die hoedanigheid houdt zij ook presentaties en geeft ze op de radio commentaar bij het nieuws.

Inmiddels zijn er drie boeken over dit land van haar hand verschenen. Ook publiceerde ze in 2023 het boek ‘Sterrenstad – dwars door Maastricht’.

Het verdriet van Griekenland

Frederiek Lommen

Eerste druk januari 2020
Tweede druk mei 2021

Foto’s Frederiek Lommen
Vormgeving Beer Visser

258 pagina’s, inclusief kaart en kleurenfoto’s
ISBN 978 90 829980 16

Lees hier vast een verhaal uit Het verdriet van Griekenland

De postolympische depressie

Het park oogt verlaten. Het onkruid staat hoog. Slordige graffiti is op de muurtjes gekalkt. De witte marmeren platen die de randen van het park ooit sierden, zijn kapot. Deels ook gestolen, zo legt Kóstas uit. Ik ben met hem aan de praat geraakt, zittend op een bankje in het park in het voormalig Olympiakó Chorió (Olympisch Dorp) bij Athene.

Lees meer

Kóstas is 74 jaar oud. Hij vertelt dat het dorp uit ongeveer 350 woonblokken bestaat, met meer dan 2000 appartementen. Dit gebied, aan de voet van het 1413 meter hoge Párnitha-gebergte, was jarenlang een soort niemandsland, een van de rafelranden van deze enorme stad. Het terrein werd gebruikt voor illegale afvalstortingen en zigeuners hadden er hun schamele hutjes neergezet. Maar tijd om de grond echt schoon te maken, was er voor de bouw van deze nieuwe wooncomplexen – vlak na de millenniumwisseling – niet.

In een mum van tijd verrees hier een hele wijk, waar tijdens de Spelen in de zomer van 2004 zo’n 17.000 atleten verbleven. Nadien was het de bedoeling dat de OEK (Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας), de organisatie voor sociale woningbouw, het beheer over de woningen zou krijgen. Hier konden mensen vanaf eind 2004 terecht die om financiële of sociaal-maatschappelijke redenen een beroep hadden gedaan op een goedkope huurwoning. Het Olympisch Dorp zou daarmee het grootste sociale woningbouwproject van Griekenland worden. Maar helaas gebeurde er na de Spelen gedurende drie jaar lang vrijwel niets. Projectontwikkelaars, overheidsinstanties en andere belanghebbenden vochten elkaar de tent uit. Er was geen visie, geen beleid en in de tussentijd verslechterde de staat van de wijk en de mooie woningen.

Kóstas werkte ooit als vuilnisman, was werkloos geraakt, kon zijn huurhuis niet meer betalen en vroeg de overheid om hulp. In 2008 was hij een van de gelukkigen. “Vanwege een connectie bij de OEK”, knipoogt hij. Hij kon hier een appartement huren. Een paar jaar geleden was het hier nog wel gezellig en levendig, zo vertelt de bejaarde man. Er waren 35 winkels, een paar cafés en een ziekenhuis. Inmiddels is bijna alles gesloten. De inwoners van het Olympisch Dorp zijn niet de meest kapitaalkrachtige Atheners, dus een aantal winkels en horecagelegenheden moesten al snel na de opening weer hun deuren sluiten. De crisis die in 2009 hard toesloeg, verergerde deze situatie.

Even later neemt Kóstas me mee naar het café verderop. Een groepje bejaarde mannen speelt backgammon op het terras. Hun verhalen zijn identiek aan datgene wat Kóstas mij heeft verteld. “In het begin was ik ongelofelijk blij. Zo’n mooi huis had ik niet eerder. Iedere ochtend bewonderde ik de gladde muren en veegde ik mijn terras. Maar we zitten hier van iedereen afgesneden. Mijn dochter woont in het centrum van Athene, zij moet een uur reizen om mij te bezoeken”. En zijn buurman voegt toe: “Hier gebeurt helemaal niets. Voordat ik hier in 2010 kwam wonen, was ik beter af. Ik had weliswaar geen fraai appartement, maar had wel een léven”.

Ik kijk om me heen. Het is 12 uur ’s middags en behalve Kóstas en zijn vrienden ben ik de afgelopen twee uur niemand tegengekomen. De wijk oogt als een Griekse variant van een VINEX-locatie. Misschien niets mis mee als je de hele dag werkt en hier alleen ’s avonds bent en slaapt. Voor een bejaarde man is dat natuurlijk heel anders. Ook in Nederland zetten we bejaarde mensen niet zo snel in een saaie Vinex-wijk, 20 kilometer buiten het stadscentrum.

Na afloop van mijn bezoek aan het treurig ogend Olympisch Dorp ga ik een kijkje nemen bij een paar sportfaciliteiten uit dezelfde periode. Het eens zo prachtige Calatrava-stadion in de wijk Maroúsi is weliswaar in gebruik voor allerlei activiteiten, maar oogt verlaten tijdens mijn bezoek. Ik tref veel kapotte en vervallen gebouwen aan. Een elektriciteitskastje op straat staat open, waarschijnlijk beroofd van bruikbare materialen. In de struiken zie ik naalden liggen. Een jogger rent voorbij, twee bejaarde dames lopen een rondje en in het Olympisch zwembad trekt een jonge man met een prachtig zwemmerslichaam zijn baantjes.

 

Wil je nog meer lezen over Griekenland?